İçindekiler
- Adli Tatil Nedir? Adli Tatil Döneminde Dava ve Hukuki İşlemler
- Adli Tatilin Süresi ve Tarihleri
- Adli Tatilde Görülen Davalar ve İşlemler
- Adli Tatilde Yapılmayan İşlemler
- Adli Tatilde Süreler ve Zamanaşımı
- Ceza Muhakemesi Kanunu 331. Madde
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 61. ve 62. Maddeleri
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Sonuç
- Bademci Hukuk ve Arabuluculuk Bürosu
Adli Tatil Nedir? Adli Tatil Döneminde Dava ve Hukuki İşlemler
Adli tatil, yargı organlarının belirli bir süre boyunca tatil yapması anlamına gelir ve genellikle yaz aylarında uygulanır. Bu dönem, hakimler, savcılar, avukatlar ve adliye personelinin yıllık izinlerini kullanabilmesi amacıyla düzenlenmiştir. Adli tatilin ne zaman başladığı ve bittiği, hangi dava ve işlemlerin bu dönemde yapılabileceği konularında bilgi sahibi olmak, hukuki süreçlerin kesintiye uğramaması açısından önemlidir.
Adli Tatilin Süresi ve Tarihleri
Türkiye’de adli tatil, her yıl 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer. Yeni adli yıl ise 1 Eylül’de başlar. Bu dönem boyunca mahkemeler genel olarak çalışmaz, ancak bazı istisnai durumlarda dava ve işlemler devam edebilir. Adli tatilin başlangıç ve bitiş tarihleri, HMK 102, İYUK 61 ve CMK 331. maddelerinde belirlenmiştir.
Adli Tatil Süresi Hakkında Yasal Düzenleme: HMK 102. Madde
MADDE 102– (Değişik: 8/8/2011-KHK-650/33 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/7/2012 tarihli ve E.: 2011/113 K.: 2012/108 sayılı Kararı ile.; Yeniden düzenleme: 27/6/2013-6494/30 md.)
1. Adli tatil, her yıl yirmi temmuzda başlar, otuz bir ağustosta sona erer. Yeni adli yıl bir eylülde başlar.
Adli Tatilde Görülen Davalar ve İşlemler
Adli tatil süresince bazı davalar ve hukuki işlemler, aciliyet gerektirmesi veya kanunen belirlenmiş olması nedeniyle devam edebilir. Bu davalar ve işlemler arasında şunlar yer alır:
- İhtiyati Tedbir, İhtiyati Haciz ve Delillerin Tespiti: Acil durumlar için yapılan bu talepler, adli tatil süresince de değerlendirilmeye devam eder.
- Nafaka Davaları ve Aile Hukuku Davaları: Özellikle acil durumları içeren boşanma, velayet ve nafaka davaları adli tatilde de görülür.
- Nüfus Kayıtlarının Düzeltilmesi Davaları: Nüfus kayıtlarının düzeltilmesiyle ilgili işlemler bu dönemde de devam eder.
- İşçi Davaları: Hizmet akdi veya iş sözleşmesi sebebiyle işçilerin açtıkları davalar adli tatilde de görülür.
- Ticari Defterlerin Kayıp Belgesi Talepleri ve Kıymetli Evrak İptal İşleri: Bu tür talepler adli tatilde de ele alınır.
- İflas ve Konkordato İşleri: İflas ve konkordato ile sermaye şirketleri ve kooperatiflerin yeniden yapılandırılmasına ilişkin işler adli tatilde devam eder.
- Keşifler: Adli tatilde yapılmasına karar verilen keşifler bu dönemde yapılır.
- Tahkim Hükümlerine Göre İşler: Tahkim hükümlerine göre mahkemenin görev alanına giren dava ve işler adli tatilde de devam eder.
- Çekişmesiz Yargı İşleri: Bu tür yargı işleri adli tatilde de görülmeye devam eder.
- Kanunen İvedi Davalar: Kanunlarda ivedi olduğu belirtilen veya taraflardan birinin talebi üzerine mahkemece ivedi görülmesine karar verilen davalar adli tatilde de ele alınır.
Adli Tatilde Görülen Davalar ve İşlemler Hakkında Yasal Düzenleme: HMK 103. Madde
MADDE 103– (1) Adli tatilde, ancak aşağıdaki dava ve işler görülür:
- a) İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delillerin tespiti gibi geçici hukuki koruma, deniz raporlarının alınması ve dispeçci atanması talepleri ile bunlara karşı yapılacak itirazlar ve diğer başvurular hakkında karar verilmesi.
- b) Her çeşit nafaka davaları ile soybağı, velayet ve vesayete ilişkin dava ya da işler.
- c) Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi işleri ve davaları.
- ç) Hizmet akdi veya iş sözleşmesi sebebiyle işçilerin açtıkları davalar.
- d) Ticari defterlerin kaybından dolayı kayıp belgesi verilmesi talepleri ile kıymetli evrakın kaybından doğan iptal işleri.
- e) İflas ve konkordato ile sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırılmasına ilişkin işler ve davalar.
- f) Adli tatilde yapılmasına karar verilen keşifler.
- g) Tahkim hükümlerine göre, mahkemenin görev alanına giren dava ve işler.
- ğ) Çekişmesiz yargı işleri.
- h) Kanunlarda ivedi olduğu belirtilen veya taraflardan birinin talebi üzerine, mahkemece ivedi görülmesine karar verilen dava ve işler.
(2) Tarafların anlaşması hâlinde veya dava bir tarafın yokluğunda görülmekte ise hazır olan tarafın talebi üzerine, yukarıdaki iş ve davalara bakılması, adli tatilden sonraya bırakılabilir.
(3) Adli tatilde, yukarıdaki fıkralarda gösterilenler dışında kalan dava ve işlerle ilgili olarak verilen dava, karşı dava, istinaf ve temyiz dilekçeleri ile bunlara karşı verilen cevap dilekçelerinin ve dosyası işlemden kaldırılan davaları yenileme dilekçelerinin alınması, ilam verilmesi, her türlü tebligat, dosyanın başka bir mahkemeye, bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya gönderilmesi işlemleri de yapılır.
(4) Bu madde hükümleri, bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay incelemelerinde de uygulanır.
Adli Tatilde Yapılmayan İşlemler
Adli tatil süresince bazı işlemler yapılmaz ve bu işlemler tatil sonrasına ertelenir. Bu işlemler arasında genel dava duruşmaları ve bazı hukuki süreçler yer alır. Ancak, tarafların ortak talebi ile duruşma yapılması mümkün olabilir.
Adli Tatilde Süreler ve Zamanaşımı
Adli tatil süresince bazı hukuki işlemler için süreler durur. Örneğin, dava açma süreleri, itiraz süreleri ve temyiz süreleri adli tatil süresince işlemez. Bu süreler, adli tatilin bitimiyle birlikte tekrar işlemeye başlar. Ancak, adli tatil süresince de yapılabilecek işlemler için belirlenen süreler işlemeye devam eder. Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır. Bu durum HMK 104. maddesinde belirtilmiştir:
Adli Tatilin Sürelere Etkisi Hakkında Yasal Düzenleme: HMK 104. Madde
MADDE 104– (1) Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, bu Kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır.
Ceza Muhakemesi Kanunu 331. Madde
Ceza davaları ile ilgili olarak adli tatil döneminde uygulanacak özel hükümler Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 331. maddesinde düzenlenmiştir:
MADDE 331– (1) Adli tatilde, sulh ceza hakimi tarafından bakılan işler, tutuklu işlere ilişkin davalar ve kanunlarda gecikmesinde sakınca bulunan haller nedeniyle görülmesine karar verilen davalar dışındaki ceza davalarına bakılmaz.
(2) Adli tatilde Cumhuriyet savcılarının her türlü soruşturma işlemleri devam eder.
(3) Çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davaların görülmesine devam olunur.
(4) Kanun yollarına başvuru süreleri işlemez.
(5) Adli tatil süresince yukarıdaki fıkralarda belirtilen dava ve işlerle ilgili verilen dava dilekçeleri ve cevap dilekçelerinin alınması, her türlü tebligat işlemlerinin yapılması mümkündür.
(6) Bu madde hükümleri, bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay incelemelerinde de uygulanır.
İdari Yargılama Usulü Kanunu 61. ve 62. Maddeleri
İdari yargı alanında adli tatil dönemi ile ilgili hükümler İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) 61 ve 62. maddelerinde düzenlenmiştir:
İYUK 61. Madde: Adli Tatil
MADDE 61– (1) Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri her yıl 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer.
(2) Bu süre içinde, Danıştay’da, bölge idare mahkemelerinde, idare mahkemelerinde ve vergi mahkemelerinde aşağıdaki işler dışında hiçbir dava ve iş görülmez:
- a) Yürütmenin durdurulmasına ve delil tespitine ilişkin işler.
- b) Kanunen belli süre içinde karara bağlanması gereken işler.
- c) Ceza ve disiplin işleri.
- ç) Personel atama, nakil ve görevden uzaklaştırma işlemlerine ilişkin işler.
(3) Bu işlere bakacak mahkemeler veya Danıştay daireleri, başkanlık kurulunca belirlenir.
İYUK 62. Madde: Adli Tatil Süresinin Sürelere Etkisi
MADDE 62– (1) Adli tatile rastlayan sürelerin bitmesi, tatilin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzatılmış sayılır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Adli tatilde kimler izinli?Adli tatil döneminde hakimler, savcılar ve adliye personeli izin kullanabilirler. Ancak, acil ve istisnai durumlar için nöbetçi mahkemeler görev yapar.
- Adli tatil ne zaman ve kaç gün?Adli tatil her yıl 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer. Toplamda 43 gün sürer.
- Adli tatilde görülecek davalar nelerdir?Adli tatilde acil ve istisnai durumlar için belirlenen davalar görülür. Bu davalar arasında ihtiyati tedbir, nafaka davaları, nüfus kayıtlarının düzeltilmesi gibi işler yer alır.
- 20 Temmuz günü adli tatile dahil mi?Evet, 20 Temmuz günü adli tatilin başladığı tarihtir.
- Adli tatil ne zaman?Adli tatil her yıl 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer.
- Adli tatil ne zaman 2024?2024 yılında adli tatil 20 Temmuz’da başlayacak ve 31 Ağustos’ta sona erecektir.
- Adli tatil nedir?Adli tatil, yargı organlarının belirli bir süre boyunca tatil yapması anlamına gelir ve yargı mensuplarının yıllık izinlerini kullanabilmeleri amacıyla düzenlenmiştir.
- Katipler adli tatil yapıyor mu?Evet, adli katipler de adli tatil süresince izin kullanabilirler. Ancak, nöbetçi mahkemelerde görev yapmaları gerekebilir.
- Adli tatil kaç gün?Adli tatil toplamda 43 gün sürer.
- Adli tatilde dava açılır mı?Evet, adli tatil süresince de dava açılabilir. Ancak, açılan davaların görülmesi adli tatil sonrasına ertelenebilir.
- Adli tatilde istinaf mahkemesi çalışır mı?Adli tatilde istinaf mahkemeleri de çalışmaz, ancak acil ve istisnai durumlar için nöbetçi mahkemeler görev yapar.
- İdari yargı adli tatil süreler?İdari yargıda adli tatil süreleri de 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer. Bu süre içinde belirli istisnai davalar dışında işlem yapılmaz.
- Adli tatilde tutuklu dosyalar görülür mü?Evet, adli tatilde tutuklu sanıkların yargılandığı davalar devam eder.
Sonuç
Adli tatil, yargı mensuplarının dinlenmesi ve yıllık izinlerini kullanabilmesi amacıyla düzenlenen bir dönemdir. Ancak, bazı acil ve kanunen belirlenmiş davalar bu dönemde de görülmeye devam eder. Adli tatil süresince hangi dava ve işlemlerin yapılabileceği konusunda bilgi sahibi olmak, hukuki süreçlerin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi açısından önemlidir.
Bademci Hukuk ve Arabuluculuk Bürosu
Bademci Hukuk ve Arabuluculuk Bürosu olarak, müvekkillerimize adli tatil dönemi de dahil olmak üzere her zaman en iyi hizmeti sunmayı amaçlıyoruz. Konya avukatları Recep Bademci ve Hande Bademci, adli tatil süresince de acil hukuki ihtiyaçlarınız için yanınızdadır. Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.